Do podstawowych badań diagnostycznych w stomatologii należy badanie radiologiczne. RTG może zostać zlecone nie tylko w celu zobrazowania poszczególnych zębów, ale także stawu skroniowo-żuchwowego, kości twarzoczaszki i tkanek kostnych szczęki albo żuchwy. Dzięki badaniu radiologicznemu można wykryć choroby nowotworowe, a także sprawdzić, jak rosną zęby. RTG w stomatologii jest badaniem wykonywanym od bardzo wielu lat. Są jednak pacjenci, którzy mają wątpliwości, czy badanie to jest dla nich całkowicie bezpieczne.
Kiedy lekarz zleca wykonanie RTG?
RTG zęba to kilka różnych metod diagnostycznych, a nie tylko popularne prześwietlenie zęba. Pod tym pojęciem kryje się zarówno punktowe prześwietlenie zęba, jak i pantomografia (zdjęcie to uwzględnia nie tylko zęby, ale także żuchwę, szczękę oraz stawy skroniowo-żuchwowe, nazywane jest zdjęciem panoramicznym), tomografia komputerowa, jak i cefalografia (inaczej nazywana cefalometrią – badanie to wykorzystywane jest najczęściej w leczeniu ortodontycznym, zleca się jego wykonanie na każdym etapie leczenia). Wskazaniem do wykonania badania RTG zęba jest bardzo często zaplanowany zabieg ekstrakcji (wyrwania zęba). Lekarz może zlecić prześwietlenie również tym pacjentom, u których podejrzewa kamicę ślinianek czy torbiele. Tego typu badania RTG zaliczane są do badań wewnątrzustnych. Oprócz nich wykonywane są badania zewnątrzustne. Ten rodzaj prześwietlenia zlecany jest tym pacjentom, którzy doznali urazów w obrębie twarzoczaszki na skutek choroby czy pobicia. Wykonanie RTG zęba zalecane jest także przed zabiegiem wstawiania implantów zębowych. Badanie RTG pozwala też wykryć próchnicę, której lekarz nie jest w stanie stwierdzić gołym okiem.
Czy badanie RTG jest bezpieczne?
Radiologia stomatologiczna ma wiele zalet. Są przede wszystkim badaniami zupełnie bezbolesnymi. Są to także badania bardzo precyzyjne. Ich plusem jest również to, iż są one zupełnie bezpieczne dla pacjenta. RTG może być groźne tylko wtedy, gdy będzie wykonywane bardzo często. Dawka promieniowania, które przyjmuje pacjent, jest bardzo niewielka. Aby dodatkowo ją zmniejszyć, badanie wykonuje się, zabezpieczając pacjenta specjalnym, wykonanym z ołowianej gumy fartuchem lub kołnierzem. RTG zębów nie wykonuje się u kobiet w ciąży, gdyż nawet mała dawka promieniowania może okazać się szkodliwa dla nienarodzonego dziecka. Badanie rentgenowskie nie powinno też być wykonywane u dzieci. Na RTG zęba nie powinny też zgłaszać się kobiety w trakcie menstruacji. Pomiędzy kolejnym badaniem RTG a poprzednim powinno być przynajmniej sześć miesięcy przerwy.
Czy na RTG zęba widać zapalenie miazgi?
Część pacjentów, którzy odwiedzają lekarza dentystę na NFZ lub prywatnie zastanawia się, czy na zdjęciu RTG zęba widać zapalenie miazgi. Otóż to podstawowe badanie z zakresu diagnostyki obrazowej jest bardzo przydatne w diagnostyce stanów zapalnych i chorób miazgi i przyzębia. Jak wygląda zapalenie miazgi na RTG? Obecność stanu zapalnego mogą sygnalizować ciemne obszary wokół wierzchołka korzenia zęba.
Czy można robić RTG zęba w ciąży?
Wiele kobiet w ciąży obawia się, że badanie RTG może zaszkodzić ich rozwijającemu się w łonie dziecku – czy słusznie? To zależy. Najbardziej wrażliwy na promieniowanie RTG jest płód w trakcie I trymestru (zwłaszcza między 5. a 9. tygodniem ciąży). Promieniowanie X działa teratogennie na płód. Długotrwała ekspozycja na promieniowanie rentgenowskie zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów – zwłaszcza białaczki w późniejszym okresie dzieciństwa. Z tego względu zaleca się, aby nie wykonywać badań z użyciem promieni rentgenowskich na początkowym etapie ciąży, a najlepiej do czasu jej zakończenia (oczywiście jeśli nie wymaga tego sytuacja kliniczna).
Czy na RTG zęba trzeba mieć skierowanie?
By uniknąć nadmiernego przyjmowania promieniowania rentgenowskiego, które jak wiadomo w dużej ilości jest szkodliwe dla ludzkiego organizmu – do wykonania badania RTG zęba niezbędne jest skierowanie od lekarza, w którym wymieniony zostanie powód wykonania zdjęcia i obszar, który ma zostać zbadany. Warto dodać, że RTG zębów jest płatnym badaniem. Natomiast, jeśli stomatolog ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, powinien wykonać to badanie obrazowe w ramach ubezpieczenia zdrowotnego tj. bezpłatnie (pacjentowi przysługuje prawo do 2 zdjęć wewnątrzustnych w ciągu 12 miesięcy). Może zrobić RTG zęba u siebie w gabinecie stomatologicznym lub też w placówce, z którą ma podpisaną umowę na wykonywanie zdjęć rentgenowskich.
RTG przy leczeniu kanałowym
Badanie RTG punktowe jest niezwykle ważne podczas leczenia endodontycznego. Pozwala ono na uwidocznienie zmian, które kwalifikują dany ząb do tzw. leczenia kanałowego. Najczęściej na zdjęciu chorego zęba można zauważyć ciemniejsze obszary wokół korzenia, które wskazują na obecność zakażenia. Bywa, że zmiany są widoczne też w obszarze komory oraz kanałów zębowych.
Podsumowując, zdjęcie RTG zęba to bezbolesne i szybkie badanie diagnostyczne, które pozwala ocenić stan korzeni danego zęba i stopień zaawansowania stanu zapalnego. To znakomita metoda diagnostyczna przy podejrzeniu zapalenia miazgi, resorpcji korzenia i wielu innych patologicznych zmian.
