Plomby amalgamatowe, czyli tak zwany amalgamat stomatologiczny, to połączenie stropu srebra i rtęci – dlatego nazywany jest także ortęcią. Tego rodzaju plomby stosowane były już od XIX wieku, jednak w późniejszych wiekach badacze stwierdzili, że zawarta w nich rtęć jest szkodliwa dla ludzkiego zdrowia. Są kraje, w których stosowanie plomb amalgamatowych jest zabronione (należą do nich na przykład Japonia i Szwecja). W Unii Europejskiej używanie amalgamatu stomatologicznego nie jest zalecane. W Polsce plomby amalgamatowe zakładane są wyłącznie w gabinetach stomatologicznych publicznej służby zdrowia. Posiadacze takich wypełnień mogą zadawać sobie pytanie, czy to bezpieczny sposób na uzupełnienie ubytków w zębach.
Szkodliwa rtęć
Zawartość rtęci sprawia, że plomby amalgamatowe są wyjątkowo twarde oraz odporne na ściskanie niż białe wypełnienia kompozytowe. Amalgamat stomatologiczny może spełniać swoją rolę nawet przez 30 lat. Najczęściej tego typu rozwiązanie stosuje się przy uzupełnianiu ubytków w zębach bocznych, zarówno mlecznych, jak i stałych. Wadą plomb amalgamatowych jest brak połączenia z zębiną i szkliwem. Powstałe w ten sposób szczeliny mogą stać się przestrzenią do przenikania bakterii, czego konsekwencją jest rozwój próchnicy w jamie ustnej. Według niektórych specjalistów plomby amalgamatowe mogą prowadzić do przebarwień na zębach oraz dziąsłach. Zmiana temperatur może wpływać na zwiększenie się objętości amalgamatu stomatologicznego oraz powodować pękanie ścianek zęba.
Czy musimy wymieniać starsze plomby?
Wypełnienia światłoutwardzalne mają niekwestionowaną wyższość nad plombami amalgamatowymi pod względem estetycznym. Amalgamat ma ciemny kolor i wyróżnia się na tle bieli zębów. Wielu pacjentów chce zmienić plomby amalgamatowe na bardziej nowoczesne wypełnienia kompozytowe po to, aby poprawić estetykę uśmiechu. Najważniejszym problemem pozostaje jednak kwestia bezpieczeństwa stosowania plomb, które w swoim składzie posiadają toksyczną rtęć. Część badaczy przekonuje, że plomby starej generacji mogą być szkodliwe dla zdrowia – wśród zagrożeń wymienia się osłabienie układu odpornościowego oraz wystąpienie chorób ogólnoustrojowych. Inni specjaliści są jednak zdania, że ilość rtęci, jaka uwalnia się do organizmu, jest niegroźna dla zdrowia.
Wielu stomatologów uważa, że nie ma potrzeby wymiany plomby amalgamatowej, o ile jest ona szczelna. Osoby, którą chcą poprawić swój wygląd powinny szczegółowo omówić ten temat ze swoim lekarzem. Amalgamat stomatologiczny nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży, dzieci, a także osób uczulonych na rtęć.